Pompoenen, koninginnen van de herfst
De herfst is het seizoen van de pompoenen. Op de markten en in de winkels wemelt het van deze komkommerachtigen in alle kleuren. Kinderen knutselen er graag mee en dromen al van Halloween met zijn verkleedpartijen en snoepgoed. De ouders verheugen zich ondertussen op de talloze recepten op basis van pompoen: soepen, gratins, taarten, gebak, desserts en jam.
Hun kleuren, vormen en smaken zijn makkelijk te combineren en spreken tot de verbeelding. Voor fijnproevers en decorateurs zorgen ze voor een vlotte overgang van de zonnige dagen naar de eerste vorst.
Inhoudsopgave
Oorsprong
De familie van de komkommerachtigen is een grote familie met veel soorten en variëteiten in allerlei vormen, kleuren en texturen. De bekendste zijn:
- Cucurbita pepo (courgettes, sierpompoenen, eikelpompoenen, pâtissons…),
- Cucurbita maxima (reuzenpompoenen, potimarron…),
- Cucurbita moschata (muskaatpompoenen, butternutpompoenen…)
Pompoenen zijn fruit, ook al worden ze als groente bereid.
De sierpompoen heeft een ronde vorm en is oranje. Hij weegt gemakkelijk 5 kg. In Europa woog de grootste pompoen ooit 617 kg (na 129 dagen groeien en 1,5 ton mest). De steel is hard en vezelig, met 5 hoekige zijden, zonder verdikkingen bij het aanhechtingspunt. Het vruchtvlees is taai. Het is deze pompoen die we gebruiken met Halloween. 
De reuzenpompoen is, afhankelijk van de soort, min of meer afgeplat; de kleur varieert van oranjerood tot donkergroen. De steel is zacht en sponsachtig, cylindrisch en trechtervormig bij de vrucht. Het vruchtvlees van de reuzenpompoen is zoeter, lekkerder en minder vezelig dan dat van de sierpompoen.
De potimarron is een van oorsprong Japans pompoentype. Zijn vorm en smaak leverden hem de bijnaam kastanjepompoen op. De vruchten zijn peervormig.
In de tuin
Om goed te groeien hebben pompoenen veel ruimte, een zonnig plekje, een vruchtbare en goed doorlatende bodem en veel bemesting nodig.
Pompoenen kunt u vanaf maart binnen zaaien om dan in mei buiten te planten. Vanaf mei kunt u ze ook rechtstreeks buiten zaaien. Bij het zaaien of verplanten, moet u voldoende ruimte laten: 1 m aan alle kanten opdat de pompoen plaats zou hebben om te groeien. U hebt het al begrepen: het kweken van pompoenen is niet aan te raden in kleine tuintjes want de kruipende stengels kunnen tot 12 m lang worden.
Geef regelmatig water want pompoenen hebben veel water nodig.
Na het zaaien duurt het 5 tot 6 maanden eer u kunt oogsten. Het duurt ongeveer 60 dagen voor de eerste bloemen verschijnen. Depompoen heeft daarna nog 80 extra dagen nodig om te groeien.
In september bereiken de vruchten hun uiteindelijke grootte. Maar u wacht beter om te oogsten tot ze volledig rijp zijn, wanneer de stam goed droog en het gebladerte vergeeld is. Idealiter oogst u dus zo laat mogelijk, wanneer de pompoenen mooi oranje zijn, maar alleszins voor de eerste vorst.
De geoogste pompoenen bewaart u plat in een warme ruimte, bij een temperatuur tussen 12 en 20 graden. In de maanden die volgen op de oogst, kunt u de pompoenen eten.
Decoreren met pompoenen
Om pompoenen als decoratie te gebruiken moeten ze droog en leeg zijn. Er verschijnt vaak schimmel: veeg die af. Eenmaal droog moet u uw pompoenen alleen nog in een mandje plaatsen, voor een zeer decoratief effect…
Oktober, de maand waarin pompoenen worden geoogst, is ook de maand van Halloween. En de decoratie, in de tuin en in huis, zit op dezelfde lijn. De belangrijkste kleuren zijn dus oranje en zwart.
Halloween wordt vooral gevierd in de Angelsaxische landen, maar sinds een aantal jaren ook bij ons. Het wordt gevierd op 31 oktober, de dag voor Allerheiligen. Op die dag verkleden de kinderen zich en gaan ze van deur tot deur om snoep te vragen. Het is ook de gelegenheid om samen met hen een pompoen uit te hollen en er een eng gezicht uit te snijden, dat dan dienst doet als lantaarn.
En als u inspiratie nodig hebt, vindt u hier een aantal ideeën om uw huis in Halloweensfeer te brengen.
- Confetti, lantaarns en slingers
- Kleine, papieren spookjes, heksen in ketels en Halloweenlantaarns
- Een slinger van pompoenen in origami
In de keuken
Dankzij de zachte smaak en aangename textuur is de pompoen een groente die populair is bij klein en groot.
Bewaring. Onversneden pompoenen kunt u maandenlang bewaren op een koele en droge plek. Maar zodra ze zijn versneden en verkocht in sneden zijn ze slechts beperkt houdbaar in de koelkast, in plastic folie gewikkeld.
Bereiding. De meeste pompoenen moeten worden geschild (behalve de potimarron, waarvan de schil na het bereiden eetbaar is), en ontdaan van pitten en vezels. Daarna kan het vruchtvlees in blokjes worden versneden en gestoomd, bereid in de oven of gestoofd, en opgediend in de vorm van soep, purée, gratin… Pompoenen kunnen ook worden gebruikt bij de bereiding van hartige taarten of zelfs van desserts.
Op het internet vindt u tal van recepten, het ene al inventiever dan het andere.
Van de reuzenpompoen is alles bruikbaar
Kies stevige, zware exemplaren met een harde schil, zonder vlekken of barsten.
Ze zijn eetbaar en smaken heerlijk geroosterd en gezouten, bij het aperitief. Maar let op: tenzij ze vacuüm zijn verpakt, verliezen ze rap hun versheid.
Kies bij voorkeur 100% zuivere pompoenpitolie, koudgeperst, met een vervaldatum op het etiket.
Pompoenen zijn gezond
De meeste pompoenen bevatten grote hoeveelheden pro-vitamine A (of bètacaroteen, vooral de soorten met oranje vruchtvlees). Een portie van 200 g volstaat voor de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid van deze vitamine met antioxiderende eigenschappen.
De hoeveelheid calorieën verschilt afhankelijk van de hoeveelheid water: de reuzenpompoen, met 92% water, bevat slechts 20kCal per 100g. Alle pompoenen zijn groenten met weinig calorieën, rijk aan calcium en met veel zachte vezels die goed worden verdragen door gevoelige darmen.
Comments are closed.